18-19 listopada 2023 w Łodzi, a dokładniej w Centrum Kliniczno-Dydaktycznym Uniwersytetu Medycznego w Łodzi odbyła się PIERWSZA z cyklu fizjoterapeutycznych konferencji organizowanych przez FizjoOSTO, czyli Optimal Loading in Modern Physiotherapy 2023!
W sobotę, na Auli Zachodniej ugościliśmy 166 uczestników, w tym 22 prelegentów studentów oraz 8 ekspertów. W niedzielnych warsztatach uczestniczyło 71 osób. Poruszyliśmy tematykę kręgosłupa lędźwiowego, stawu biodrowego, stawu kolanowego i stopy.
Optimal loading to sformułowanie zarówno bardzo ogólne jak i bardzo szczegółowe, trochę przypomina słowa “to zależy”. Dopasowanie obciążenia terapii, czy to w formie ciężaru czy szerzej obciążenia mechanicznego podczas ćwiczeń, czy siły terapii manualnej wydaje się być kluczem w efektywnej fizjoterapii ortopedycznej – zgodnie z naszym tegorocznym hasłem.
Organizatorami konferencji było FizjoOSTO czyli Sekcja Fizjoterapeutyczna Ogólnopolskiego Studenckiego Towarzystwa Ortopedycznego, SKN MoveIt oraz SKN Ortopedii i Traumatologii UMED Łódź.
Ideą FizjoOSTO, jest jak głosi hasło na rollupie “granie z ortopedami do jednej bramki”.
Wykład inaugurujący pierwszy OLIMP nie mógł być zatem o czymkolwiek innym niż o podkreśleniu współpracy między naszymi profesjami. Wygłosił go prezes OSTO, lek Marcin Mostowy – “Dlaczego współpraca ortopedy, fizjoterapeuty i trenera medycznego przypomina budowanie kopca przez termity? Gdzie zaczynają się i kończą zadania danych grup zawodowych?”.
Kolejno, nadszedł czas na wykład pierwszego naszego eksperta, mgr Kamila Góry o tytule “Trening siłowy w LBP – przykłady progresji w koncepcji optimal loading”.
W trakcie wykładu zostały poruszone nie tylko kwestię samego programowania obciążenia w dolegliwościach kręgosłupa lędźwiowego, ale także uczestnicy szeroko dowiedzieli się o roli modelu bio-psycho-społecznego i jego wpływu na pacjenta. Ponadto, już na wykładzie Pan Magister Kamil postanowił wpleść nieco praktyki.
Chcielibyśmy także zaprosić was do strony WWW, którą specjalnie na potrzeby naszej konferencji przygotował Pan Góra: https://olimp.fizjokultura.pl/ .
W sesji LBP drugim wykładem eksperckim, był wykład mgr Daniela de Lauransa, który traktował o postępowaniu z pacjentem po operacji w obrębie kręgosłupa.
Dowiedzieliśmy się, jak powinny prezentować się objawy neurologiczne po operacji, a także o biomechanice konkretnych zabiegów w obrębie kręgosłupa i jej wpływu na funkcjonowanie organizmu.
Sesję o biodrze otworzył mgr Artur Marszałek z wykładem “Programowanie optymalnego obciążenia w wybranych dysfunkcjach stawu biodrowego na podstawie przypadków klinicznych”.
Mgr Marszałek, nie tylko pokazał nam jak można zaprogramować obciążenie w kilku dysfunkcjach stawu biodrowego, ale podkreślił wagę myślenia o tej okolicy jako o kompleksie lędźwiowo-miedniczno-biodrowym.
Następny wykład ekspercki o temacie endoprotez stawu biodrowego oraz kolanowego wygłosił dla nas były członek OSTO lek. Bartosz Maciąg.
Podczas wykładu, merytorycznie i bez owijania w bawełnę dowiedzieliśmy się kiedy różnego rodzaju niepowodzenie wynika z problemów implantacji, czyli problemów wymagających rewizji a kiedy to bardziej zawinił fizjoterapeuta. Wykład
Bartka otworzył także głowy na najnowsze doniesienia w zakresie aktywności po protezoplastyce.
Zaraz po przerwie nastąpił kolejny, długo wyczekiwany przez uczestników wykład ekspercki. Mgr Karol Szapel opowiedział nam w bardzo szerokim spektrum o chorobie zwyrodnieniowej stawu kolanowego.
Poruszył nie tylko kwestię zawartą w tytule czyli w skrócie “obciążać czy nie”, jednak przytoczył też bardzo wiele informacji opisujących tę chorobę i co z tego dla nas fizjoterapeutów wynika.
W sesji o stawie kolanowym, mieliśmy aż 3 wykłady eksperckie, a kolejny z nich wygłosił mgr Piotr Szafraniec, kierownik rehabilitacji u naszego głównego sponsora czyli Magnus Medical Clinic.
Wykład dotyczył bardzo intrygującego case report pacjenta, który zerwał oba mięśnie czworogłowe jednocześnie. Podczas konferencji wiele mówiliśmy o typowych dolegliwościach pacjentów, jednak to wystąpienie pokazało nam, że pacjenci czasem bywają zupełnie “nietypowi”.
Ostatni wykład ekspercki w sesji kolanowej wygłosił w zastępstwie za profesora Domżalskiego, dr n. med Jędrzej Lesman przybliżając nam tematykę HTO, DFO, PFO i osteotomii Fulkersona.
Rehabilitacja po osteotomiach jest długa i czasochłonna, jednak nie zawsze najlepszym wyjściem jest proteza, a właśnie jest nim osteotomia. Wiedza o tym jak przebiegają te operacje, oraz co jest po nich najważniejsze jest kluczowa dla fizjoterapeutów.
Ostatni wykład ekspercki, ale zdecydowanie jeden z ważniejszych, to wykład mgr Moniki Cybart, specjalistki w zakresie zaopatrzenia ortopedycznego.
Magister Monika przybliżyła nam rolę ortez w różnych dysfunkcjach stawu skokowego i stopy, wyjaśniła szczegółowo co może zrobić orteza a czego nie może zrobić. Przybliżyła nam także które ortezy spełniają rolę deklarowaną przez producenta, a które nie. Ten wykład był naprawdę bardzo praktyczny.
Konferencje OSTO to także wystąpienia studenckie, które prezentują dla nas nasi członkowie. Aż 22 studentów, miało okazję spróbować swoich sił i być prelegentem OLIMPu! Wszystkie prezentacje były oparte na merytorycznych przeglądach literatury naukowej. Uczestnicy dzielnie przeszukiwali artykuły i wyciągali dla wszystkich to co najważniejsze.
Dzięki takiej formule, słuchacze mieli możliwość poznać najnowszą wiedzę w danych tematach i mieli otwartą bazę haseł, które należy doczytać samodzielnie.
OLIMP to także rozmowy i dyskusje między uczestnikami. Każdy z nas przyjechał do Łodzi z pewnymi doświadczeniami i wiedzą, zatem nie mogło zabraknąć rozmów w kuluarach. Spotkania takie jak OLIMP, to także czas spotkań z przyjaciółmi z którymi nierzadko dzieli się coś więcej niż pasję do ortopedii.
Podczas drugiego dnia konferencji na uczestników czekały warsztaty! 71 osób, mogło wziąć udział w niedzielnej praktyce pod okiem naszych ekspertów.
Dr Marcin Świątczak poprowadził warsztat z terapii manualnej w obrębie kręgosłupa lędźwiowego.
Nie zabrakło omówienia anatomii, technik diagnostycznych czy terapeutycznych. Uczestnicy ćwiczyli na sobie nowo zdobytą wiedzę pod czujnym okiem Pana Doktora.
Terapia manualna nie jest zazwyczaj trzonem fizjoterapii pacjenta z bólem kręgosłupa, jednak ma również swoje miejsce w procesie usprawniania.
Warto znać wiele narzędzi do pracy z pacjentem. Tak samo jak są różne rodzaje młotków, tak samo fizjoterapeuta posiada wiele sposobów na pracę z pacjentem.
Dlatego tak ważny w tym wszystkim jest optimal loading. Przyszli terapeuci wyszli z tego warsztatu z wiedzą dotyczącą pewnego wycinka ich pracy z pacjentem “kręgosłupowym”, a wykłady dnia poprzedniego pozwolą im na korzystniejsze z punktu widzenia pacjenta umiejscowienie tego narzędzia na osi czasu.
Lek. Michał Kanak, członek zarządu OSTO, pasjonat ultrasonografii i utalentowany ultrasonografista przeprowadził warsztaty… niespodzianka – z USG!
Badanie USG jest jednym z tych badań obrazowych, które faktycznie może się bardzo przydać fizjoterapeucie nie tylko do diagnostyki, ale także do terapii. Głowica USG w rękach osoby, która wie gdzie ją przyłożyć, zna anatomię zarówno prawidłową jak i tą ultrasonograficzną potrafi zdziałać bardzo, ale to bardzo wiele.
Pod czujnym okiem Michała, uczestnicy warsztatu poznali ultrasonografię części kończyny dolnej. Dla niektórych była to pierwsza styczność z głowicą, jednak Michał jest już wprawiony w prowadzenie warsztatów z USG. Dzięki jego podejściu i prostemu tłumaczeniu trudnych słów takich jak na przykład anizotropia, uczestnicy warsztatu otworzyli swoje umysły na USG a część z nich na pewno rozważy dalsze szkolenie się z wykonywania tego badania.
Mgr Kamil Góra, nasz ekspert z dnia wykładowego, zdecydował się także przeprowadzić dla nas warsztat! Tematem nie mogło być cokolwiek innego jak “Optimal loading w terapii LBP”. Mgr Góra jest znany właśnie z tego tematu.
Podczas warsztatu uzupełniona została teoria, której nie sposób było przekazać dnia poprzedniego ze względu na ograniczenie czasowe. Nie zajęło to jednak dużo czasu i uczestnicy zaraz zostali wzięci w treningowe obroty.
Mgr Kamil w sposób prosty i przejrzysty przedstawił zagadnienie. Uczestnicy (przynajmniej Ci chętni) mieli okazję na własnej skórze przekonać się jak to jest wykonać przysiad. Mieli także okazję do dyskusji i zadawania wielu pytań. Jak się okazuje prosty trening może nieść za sobą wiele wątpliwości.
Uczestnicy dowiedzieli się także o sposobie oceny intensywności prowadzonego treningu. Skróty takie jak RPE czy RIR nie mają już dla nas żadnych tajemnic! To ważne, aby monitorować i badać intensywność naszego usprawniania. Nie dość, że pozwala nam to zobiektywizować wyniki terapii, to jeszcze umożliwia prawidłową (w rozumieniu: najszybszą) progresję pacjenta.
Fizykoterapia jest formą dopełniającą w kompleksowej rehabilitacji pacjenta ortopedycznego, a wykonana w zgodzie z metodyką (a nie “z palca”), może przynieść istotną korzyść pacjentowi, który uzupełnia w ten sposób inne formy terapeutyczne. Firma ASTAR zdecydowała się na wsparcie naszego wydarzenia i poprowadziła dla naszych uczestników warsztaty.
Uczestnicy dowiedzieli się o nowoczesnej fizykoterapii jaką jest terapia tecar. Poznali jej teorię, jak i praktykę, co widać na załączonych obrazkach. Bardzo ceni się, gdy terapeuta na własnej skórze może odczuć co pacjent czuje podczas zabiegu, który mu wykonujemy.
Przedstawione zostało niejedno urządzenie firmy ASTAR, jednak co ważniejsze, przedstawione zostały także zasady prawidłowego wykonania zabiegów. Pod hasłem “prawidłowego” rozumiemy takie, które ma realnie szansę na wsparcie naszego pacjenta w procesie dochodzenia do zdrowia. Pamiętajmy, że fizykoterapia ma swoje miejsce w rehabiltiacji, jednak tej roli nie można ani eskalować do miana głównej formy terapii jak i degradować do rzeczy zupełnie niepotrzebnej. Są przypadki, oczywiście skrajnie rzadkie, gdy pacjent będzie wymagał jedynie fizykoterapii oraz takie, gdzie pacjent nie będzie wymagał jej wcale (albo inaczej – jej stosowanie nie przyniesie lepszych efektów niż zaniechanie interwencji).
Dlatego właśnie takie warsztaty są ważne, ponieważ dobry fizjoterapeuta to ten, który zna “okno terapeutyczne”, w którym warto skorzystać z konkretnego narzędzia.
Mam nadzieję, że to święto fizjoterapii opartej na dowodach spełniło oczekiwania każdego uczestnika. Wiem, że to raczej mało możliwe, ale nadzieja umiera ostatnia 🙂 . Chciałbym abyśmy zobaczyli się ponownie, w przyszłym roku, na kolejnym OLIMPie! Pod koniec tej relacji chciałbym jeszcze wspomnieć o osobach, które przygotowały dla was wszystkich to wydarzenie.
Chciałbym przedstawić główny komitet organizacyjny.
Od lewej jest to Karolina Sobczak (zastępczyni przewodniczącego), Andrzej Frankiewicz (przewodniczący) oraz Natalia Pawłuś (zastępczyni przewodniczącego).
Naszą pracę wspomagali:
Michał Kanak
Mateusz Kamiński
Edyta Skórzyńska
Marta Balcerzak
Dziękujemy wam wszystkim razem i każdemu z osobna za obecność podczas tegorocznej konferencji Optimal Loading in Modern Physiotherapy.
Mam nadzieję, że czas spędzony w Łodzi uważacie za udany.
Do zobaczenia za rok!
Dziękujemy także fotografom: Michalinie Bawor, Natali Pawłuś oraz Panu Grzegorzowi Michałowskiemu (Magnus Medical Clinic).
Z ortopedycznymi pozdrowieniami,
Andrzej Frankiewicz,
Przewodniczący komitetu organizacyjnego konferencji OLIMP